شب یلدا در افغانستان

شب چله (شب یلدا) بلندترین شب سال است که از زمان غروب آفتاب در آخرین روز ماه قوس شروع و تا طلوع آفتاب در اولین روز ماه جدی ادامه دارد.

این شب در نیمکره شمالی زمین با شروع فصل زمستان مصادف است و به همین دلیل از این روز به بعد طول روز بیشتر و طول شب کوتاه تر میشود.

در گذشته های دور در برخی نقاط افغانستان آخر پاییز و اول زمستان را شب زایش مهر و یا خورشید میخواندند و برای ان جشن بزرگی برپا میکردند.

با این حساب یلدا و جشن هایی که در این شب برپا می شود یک سنت باستانی است.

مردم می گویند خوردن هندوانه و انار، شاهنامه خوانی و یا گرفتن فال حافظ و یا فرستادن هدیه ای همچون ماهی تزیین شده به خانه تازه عروس از جمله آیین های شب چله یا بلندترین شب سال است.در این شب مردم با چیدن سفره‌ مخصوص شب یلدا که از میوه و آجیل‌های متنوع تشکیل می‌شود، در کنار بزرگان خانواده این شب را ارج می‌نهند.

اما از نگاه جغرافیایی چه تحولی برگزار می شود که موجب میشود یک شب در سال بزرگترین شب سال باشد.

یکی از معانی یلدا، “میلاد” است که برخی ها بر این باورند که در این شب حضرت عیسی مسیح نیز بدنیا آمده است.

شب یلدا همچون نوروز و جشن مهرگان از جمله مراسمی است که پس از ظهور اسلام در ایران و افغانستان هم با آن مخالفتی نشده است گرامی‌ داشت این مراسم هر سال در میان مردم اهمیت بیشتری پیدا می‌کند.  مردم افغانستان پس از سال‌های طولانی جنگ و ویرانی این روزها دوران جدیدی را در زندگی خود تجربه می کنند گفتنی است، همه ساله به مناسبت شب یلدا محافلی از سوی ریاست اطلاعات وفرهنگ و شهرداری ولایت بلخ در شهر مزارشریف برگزار می‌شود.
یلدا که در زندگی مردم افغانستان از جایگاه ویژه‌ای برخوردار است در شعر شاعران این کشور هم جایگاه ویژه‌ای دارد.

روزانتان همیشه به جوزا بدل شود/شبهایتان همیشه به یلدا بدل شود